ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ಎಂಬುದು ಆಧುನಿಕ ಜೀವನದ ಅತ್ಯಗತ್ಯ ಇಂಧನಗಳಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳಿಲ್ಲದೆ ದೈನಂದಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಕಚೇರಿಗೆ ತೆರಳುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಲಾಜಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆಯವರೆಗೆ, ಈ ಇಂಧನಗಳು ಜಗತ್ತಿನ ಬಹುತೇಕ ವಾಹನಗಳ ಚಾಲಕ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿವೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ದಿನದಂದು ಇಂಧನ ದರಗಳು ಸ್ಥಿರವಾಗಿದ್ದು, ಕೆಲವು ಪೈಸೆಗಳಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಸೇರಿದಂತೆ ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಾನಗರಗಳ ಇಂಧನ ದರಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೋಲ್-ಡೀಸೆಲ್ ದರ:
ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಧಾನಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಗಸ್ಟ್ 25, 2025ರಂದು ಒಂದು ಲೀಟರ್ ಪೆಟ್ರೋಲ್ನ ಬೆಲೆ ರೂ. 102.92 ಆಗಿದ್ದರೆ, ಡೀಸೆಲ್ನ ಬೆಲೆ ರೂ. 90.99 ಆಗಿದೆ. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಿಂದ ಇಂಧನ ದರಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಏರಿಳಿತ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತೈಲ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾತೈಲದ ಬೆಲೆಗಳ ಸ್ಥಿರತೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ 2017ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿರುವ ಡೈನಾಮಿಕ್ ಫ್ಯೂಯಲ್ ಪ್ರೈಸಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿ, ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ದರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 6 ಗಂಟೆಗೆ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಇಂಧನ ಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ದೇಶದ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಧನ ದರಗಳು
ಬೆಂಗಳೂರು ಜೊತೆಗೆ, ದೇಶದ ಇತರ ಮಹಾನಗರಗಳಾದ ದೆಹಲಿ, ಮುಂಬೈ, ಚೆನ್ನೈ, ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದ ಇಂಧನ ದರಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
-
ದೆಹಲಿ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ – ರೂ. 94.77, ಡೀಸೆಲ್ – ರೂ. 87.67
-
ಮುಂಬೈ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ – ರೂ. 103.50, ಡೀಸೆಲ್ – ರೂ. 90.03
-
ಚೆನ್ನೈ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ – ರೂ. 100.80, ಡೀಸೆಲ್ – ರೂ. 92.39
-
ಕೊಲ್ಕತ್ತಾ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ – ರೂ. 105.41, ಡೀಸೆಲ್ – ರೂ. 92.02
ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ದರವು ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಇದು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಡೀಸೆಲ್ ದರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ದರ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.
ಇಂಧನ ದರಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು
ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ದರಗಳು ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿವೆ:
-
ಕಚ್ಚಾತೈಲದ ಬೆಲೆ: ಭಾರತವು ತನ್ನ ತೈಲದ ಅಗತ್ಯದ ಶೇ.80ರಷ್ಟನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ, ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಚ್ಚಾತೈಲದ ಬೆಲೆ ಏರಿಳಿತವು ದೇಶೀಯ ದರಗಳ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
-
ವಿನಿಮಯ ದರ: ರೂಪಾಯಿಯ ಮೌಲ್ಯ ಡಾಲರ್ ಎದುರು ದುರ್ಬಲವಾದಾಗ, ತೈಲದ ಆಮದು ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
-
ತೆರಿಗೆಗಳು: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಎಕ್ಸೈಸ್ ಡ್ಯೂಟಿ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ತೆರಿಗೆ (VAT) ಇಂಧನದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೋಲ್ನ ಮೇಲೆ 32% ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ನ ಮೇಲೆ 21% VAT ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
-
ವಿತರಕರ ಕಮಿಷನ್: ಇಂಧನ ವಿತರಕರಿಗೆ ನೀಡುವ ಕಮಿಷನ್ ಕೂಡ ಬೆಲೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಡೈನಾಮಿಕ್ ಫ್ಯೂಯಲ್ ಪ್ರೈಸಿಂಗ್ನ ಪ್ರಯೋಜನ
2017ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿರುವ ಡೈನಾಮಿಕ್ ಫ್ಯೂಯಲ್ ಪ್ರೈಸಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಇಂಧನ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಪರಿಷ್ಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹಲವು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಮೊದಲಿನ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆಯ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯಿಂದಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಏರಿಳಿತಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದ್ದವು, ಆದರೆ ಈಗಿನ ದೈನಂದಿನ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯಿಂದ ಬೆಲೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಇಂಧನ ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇಂಧನದ ಬೇಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಣಾಮ
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 2023-24ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 53.43 ಲಕ್ಷ ಕಿಲೋ ಲೀಟರ್ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು 1.19 ಕೋಟಿ ಕಿಲೋ ಲೀಟರ್ ಡೀಸೆಲ್ ಬಳಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ರಾಜ್ಯವು ಇಂಧನ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಸುಮಾರು ₹20,000 ಕೋಟಿ ತೆರಿಗೆ ಆದಾಯವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಆದರೆ, ಇಂಧನ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯು ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಸರಕುಗಳ ಬೆಲೆಯೂ ಏರಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಟ್ಟಾರೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
