ಭಾರತದ ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ರಂಗದ ಅನುಭವಿ ನಾಯಕ ಶಕ್ತಿಕಾಂತ್ ದಾಸ್ ಅವರನ್ನು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಸಿಇಒ ಬಿವಿಆರ್ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೆ (24 ಫೆಬ್ರವರಿ 2025 ರವರೆಗೆ) ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ನೇಮಕಾತಿಗಳು ತಕ್ಷಣ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿವೆ.
ಶಕ್ತಿಕಾಂತ್ ದಾಸ್: ಹೊಸ ಹೊಣೆಗೆ ಹಳೇ ಅನುಭವ
ಶಕ್ತಿಕಾಂತ್ ದಾಸ್ ಅವರು 2018ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ ನಿಂದ 2023ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಸಚಿವರಾಗಿ, 15ನೇ ಹಣಕಾಸು ಆಯೋಗದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಮತ್ತು ಭಾರತದ G20 ಶೆರ್ಪಾ ಆಗಿ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ನೀತಿಗಳ ರೂಪರೇಖೆ ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. 40 ವರ್ಷಗಳ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಯ ಅನುಭವ ಹೊಂದಿರುವ ದಾಸ್ ಅವರು ಕೋವಿಡ್-19 ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ, ಲಿಕ್ವಿಡಿಟಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಸಾಲ ನೀತಿಗಳ ಮೂಲಕ ದೇಶವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದ್ದರು. ತಮಿಳುನಾಡು ಕೇಡರ್‌ನ ನಿವೃತ್ತ ಐಎಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಾದ ಇವರು, ಗುಜರಾತ್ ಕೇಡರ್‌ನ ಪಿ.ಕೆ. ಮಿಶ್ರಾ ಅವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತುಂಬಲಿದ್ದಾರೆ.
ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ ವಿಸ್ತರಣೆ: ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ದಿಗ್ಗಜ
1987ರ ಐಎಎಸ್ ಬ್ಯಾಚ್‌ನ ನಿವೃತ್ತ ಅಧಿಕಾರಿ ಬಿವಿಆರ್ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರನ್ನು ನೀತಿ ಆಯೋಗದ ಸಿಇಒ ಹುದ್ದೆಗೆ 2023ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ನೇಮಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಸರ್ಕಾರಿ ಥಿಂಕ್ ಟ್ಯಾಂಕ್ ಆದ ನೀತಿ ಆಯೋಗವು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಯೋಜನೆಗಳು, ಡಿಜಿಟಲ್ ಪರಿವರ್ತನೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಾಪಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಆಯೋಗವು “ಸ್ವದೇಶಿ” ಮತ್ತು “ಡಿಜಿಟಲ್ ಇಂಡಿಯಾ” ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯಕವಾದ ಹಲವಾರು ನೀತಿ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿ ವಿಸ್ತರಣೆಯು ಸರ್ಕಾರದ ನಿರಂತರತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಸಂಕೇತವೆಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಪಿಎಂಒದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬದಲಾವಣೆ: ದಾಸ್ ಅವರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ
ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಕಾರ್ಯಾಲಯದ (ಪಿಎಂಒ) ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ಹುದ್ದೆ ಸರ್ಕಾರಿ ನಿರ್ಣಯಗಳ ಸುಗಮತೆ ಮತ್ತು ನೀತಿ ಅನುಷ್ಠಾನದಲ್ಲಿ ಕೀಲಿಕೈ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಹುದ್ದೆಗೆ ದಾಸ್ ಅವರ ನೇಮಕವು ಅವರ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬಹುಮುಖ ಅನುಭವದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿದೆ. ಮೋದಿ ಸರ್ಕಾರದ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು, GST, ಮತ್ತು ಇನ್ಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಲು ಇವರ ನೇತೃತ್ವವು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಬಹುದು.
ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮ
ರಾಜಕೀಯ ವಲಯಗಳು ಈ ನೇಮಕಾತಿಯನ್ನು “ಸಾಮರ್ಥ್ಯ-ಆಧಾರಿತ ಆಡಳಿತ”ದ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಹೊಗಳಿವೆ. ಆದರೆ, ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಇದನ್ನು “ಬ್ಯೂರೋಕ್ರಟಿಕ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅತಿಯಾದ ಅವಲಂಬನೆ” ಎಂದು ಟೀಕಿಸಿವೆ. ಹಣಕಾಸು ರಂಗದಲ್ಲಿ ದಾಸ್ ಅವರ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ ಅವರ ವಿಸ್ತರಿತ ಅವಧಿಯು 2024ರ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಮುನ್ನ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯನೀತಿಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ದಿಕ್ಕು ನೀಡಬಹುದು.
