ನವದೆಹಲಿ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 25, 2025: ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಹಿಂದೂ ವಿಧವೆಯೊಬ್ಬಳು ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಯಾವುದೇ ವಿಲ್ ಬರೆಯದೆ ಮರಣಹೊಂದಿದರೆ, ಆ ಆಸ್ತಿಯು ಆಕೆಯ ತಾಯಿಯ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಬದಲಿಗೆ ಗಂಡನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಬೇಕು ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ.
ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆ (HSA) 1956ರ ಸೆಕ್ಷನ್ 15 ಮತ್ತು 16ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿರುವ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್, ಈ ಕಾನೂನಿನ ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 24ರಂದು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿತ್ತು.
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಬಿ.ವಿ. ನಾಗರತ್ನ ನೇತೃತ್ವದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ದ್ವಿಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು, ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮದುವೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕನ್ಯಾದಾನದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ, ಒಬ್ಬ ಮಹಿಳೆ ಮದುವೆಯಾದಾಗ ಆಕೆಯ ಗೋತ್ರವು ಆಕೆಯ ತಂದೆಯ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಗಂಡನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗೋತ್ರ ಬದಲಾವಣೆಯು ಮಹಿಳೆಯ ಆಸ್ತಿಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರದ ಹಕ್ಕಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ನಾಗರತ್ನ ಅವರು, “ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸಲು ಇಚ್ಛಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ವಿಧವೆಯ ಆಸ್ತಿಯು ಗಂಡನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಬೇಕು ಎಂಬುದು ಕಾನೂನಿನ ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿಯೇ ಇದೆ,” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಈ ತೀರ್ಪು, ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ವಿಧವೆಯ ಆಸ್ತಿಯ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರದ ಬಗ್ಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಂದು ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯನ್ನು ತಂದಿದೆ.
ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ಕಾಯ್ದೆಯ ಸೆಕ್ಷನ್ 15(1)(b) ಪ್ರಕಾರ, ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬಳು ತನ್ನ ಗಂಡನಿಂದ ಪಡೆದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಗಂಡನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಬೇಕು. ಈ ಆಸ್ತಿಯು ಗಂಡನ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದಿರದಿದ್ದರೂ, ಕಾನೂನಿನಡಿ ಗಂಡನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ ಅರ್ಜಿದಾರರು, ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಹಿಳೆಯ ತಾಯಿಯ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಬೇಕು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಈ ವಾದವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತ್ತು.