ರೈಲು ಹಳಿಗಳಿಂದ ಸೌರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ: ದೇಶದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೆಜ್ಜೆ

ನವದೆಹಲಿ: ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇ ತನ್ನ ಇಂಗಾಲ ಮುಕ್ತ ಗುರಿಯತ್ತ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯನ್ನಿಟ್ಟಿದೆ. ವಾರಾಣಸಿಯ ಬನಾರಸ್ ಲೋಕೋಮೋಟಿವ್ ವರ್ಕ್ಸ್ (ಬಿಎಲ್‌ಡಬ್ಲ್ಯು)ನಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಸೌರ ಫಲಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ 70 ಮೀಟರ್ ಉದ್ದದ ಹಳಿಯಲ್ಲಿ 28 ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇದರಿಂದ 15 ಕಿಲೋವ್ಯಾಟ್ ಪೀಕ್ (KWp) ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದ ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗ ಇದಾಗಿದೆ.

ಪ್ರಯೋಗದ ವಿಶೇಷತೆಗಳು 

ಈ ಪೈಲಟ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆಯಂದು, ಬಿಎಲ್‌ಡಬ್ಲ್ಯು ಜನರಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ನರೇಶ್ ಪಾಲ್ ಸಿಂಗ್ ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. ಈ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಸ್ಲೀಪರ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಎಪಾಕ್ಸಿ ಅಂಟಿನಿಂದ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ರೈಲುಗಳ ಚಲನೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಕಂಪನಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ರಬ್ಬರ್ ಮೌಂಟಿಂಗ್ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಫಲಕಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯಬಹುದಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಹಳಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ ಕೆಲಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಎಸ್‌ಎಸ್ ಆಲನ್ ಬೋಲ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ತೆಗೆದರೆ ಸಾಕು. ಇದರಿಂದ ರೈಲು ಸಂಚಾರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆಯಾಗದು.

ಪ್ರತಿ ಫಲಕವು 2278 × 1133 × 30 ಮಿಮೀ ಗಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, 31.83 ಕೆಜಿ ತೂಕವಿದೆ. 144 ಅರ್ಧ-ಕಟ್ ಮೊನೊಕ್ರಿಸ್ಟಲಿನ್ PERC ಬೈಫೇಶಿಯಲ್ ಸೆಲ್‌ಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಈ ಫಲಕಗಳು 21.31% ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ದಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪ್ರತಿ ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗೆ 220 KWp ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ದಿನಕ್ಕೆ 880 ಯೂನಿಟ್‌ಗಳಷ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು.

ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇಯ ದೊಡ್ಡ ಕನಸು:

ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇ 2030ರ ವೇಳೆಗೆ ಇಂಗಾಲ-ಮುಕ್ತವಾಗುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಆ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 1.2 ಲಕ್ಷ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ರೈಲು ಹಳಿಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರ್ಡ್ ಲೈನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದರೆ, ಭೂಮಿ ಸ್ವಾಧೀನದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ಗೆ 3.21 ಲಕ್ಷ ಯೂನಿಟ್‌ಗಳಷ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಜಾರಿಗೆ ತಂದರೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 38 ಟೆರಾವ್ಯಾಟ್-ಗಂಟೆ (TWh) ಸೌರ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಹುದು.

ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಸ್ವಿಟ್ಜರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸನ್-ವೇಸ್ ಎಂಬ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ಅಪ್ ಕಂಪನಿಯು 100 ಮೀಟರ್ ರೈಲು ಹಳಿಯಲ್ಲಿ 48 ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು 2025ರ ವಸಂತಕಾಲದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಲಿದ್ದು, ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಸ್ವಿಟ್ಜರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ 5,317 ಕಿಮೀ ರೈಲು ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರೆ, ವರ್ಷಕ್ಕೆ 1 TWh ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಆ ದೇಶದ ಒಟ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ ಬಳಕೆಯ 2%ನಷ್ಟಿದೆ.

ಇಟಲಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೀನ್‌ರೈಲ್ ಎಂಬ ಕಂಪನಿಯು ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ರೈಲು ಸ್ಲೀಪರ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಸೆಟ್ ಎನರ್ಜಿ ಕಂಪನಿಯು ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಸ್ವಿಟ್ಜರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಂತೆ ತೆಗೆಯಬಹುದಾದ ಫಲಕಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಈ ದೇಶಗಳು ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೌರ ಫಾರ್ಮ್‌ಗಳಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಿ ರೈಲುಗಳಿಗೆ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ನೇರವಾಗಿ ಸೌರ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಲ್ಲ.