ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯು ತನ್ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಿಗ್-21 ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ 2025ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿದಾಯ ಹೇಳಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. 1963ರಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾದಿಂದ ಆಗಮಿಸಿದ ಈ ವಿಮಾನಗಳು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣೆಯ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ, ಈಗ ಹಳೆಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ ಅಪಘಾತಗಳಿಂದ ಕಂಗಾಲಾದ ಮಿಗ್-21ರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸ್ವದೇಶಿ ನಿರ್ಮಿತ ತೇಜಸ್ ಎಂಕೆ1ಎ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು ತುಂಬಲಿವೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರವು ಭಾರತದ ವಾಯುಪಡೆಯ ಆಧುನೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.
ಮಿಗ್-21ರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಯಣ
ಮಿಗ್-21 ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು 1963ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸೇರಿದ್ದವು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ 900ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮಿಗ್-21 ವಿಮಾನಗಳು ಭಾರತದ ಬತ್ತಳಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 600 ಭಾರತದಲ್ಲೇ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದ್ದವು. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಅಪರೇಷನ್ ಸಫೇದ್ ಸಾಗರ್ ಮತ್ತು 2019ರ ಬಾಲಕೋಟ್ ಏರ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ನಂತಹ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಈ ವಿಮಾನಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದವು. ಶ್ರೀನಗರದ ಸ್ಕ್ವಾಡ್ರನ್ ನಂಬರ್ 51, ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಅಭಿನಂದನ್ ವರ್ಧಮಾನ್ರಂತಹ ಶೂರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರತಿದಾಳಿಯನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಿತ್ತು.
ಏಕೆ ನಿವೃತ್ತಿ?
ಮಿಗ್-21 ವಿಮಾನಗಳನ್ನು “ಹಾರುವ ಶವಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ, ಈ ವಿಮಾನಗಳು ಆಗಾಗ ಅಪಘಾತಕ್ಕೊಳಗಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. 2023ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಪಘಾತದಲ್ಲಿ ಮೂವರು ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದರು. ಈ ಘಟನೆಯ ಬಳಿಕ ವಾಯುಪಡೆಯು ಮಿಗ್-21ರ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಹಳೆಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ನಿರಂತರ ಅಪಘಾತಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಗತ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಈ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ನಿವೃತ್ತಿ ನೀಡುವ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.
ತೇಜಸ್ ಎಂಕೆ1ಎ
ಮಿಗ್-21ರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತೇಜಸ್ ಎಂಕೆ 1ಎ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳು ತುಂಬಲಿವೆ. ಇವು ಸ್ವದೇಶಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿಂದ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಲಘು ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳಾಗಿದ್ದು, ಆಧುನಿಕ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್, ಸುಧಾರಿತ ರೇಡಾರ್ ಮತ್ತು ಸಂಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಏರ್ ಚೀಫ್ ಮಾರ್ಷಲ್ ವಿ.ಆರ್. ಚೌಧರಿ ಅವರು 2025ರೊಳಗೆ ಮಿಗ್-21ರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತೇಜಸ್ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, 2027ರ ವೇಳೆಗೆ ಮಿಗ್-29 ವಿಮಾನಗಳಿಗೂ ನಿವೃತ್ತಿ ನೀಡುವ ಯೋಜನೆಯಿದೆ.
ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಆಧುನಿಕರಣದ ಮೂಲಕ ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಅಪಾಚೆ ಅಟ್ಯಾಕ್ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ಗಳನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, 5ನೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಯುದ್ಧ ವಿಮಾನಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಟೆಂಡರ್ ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಕಂಪನಿಗೆ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಫೈಟರ್ ಜೆಟ್ಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸಿಗಲಿದೆ. ಸುಖೋಯ್ 30ಎಂಕೆಐ ವಿಮಾನಗಳು ಈಗಾಗಲೇ ಮಿಗ್-21ರ ಕೆಲವು ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.