ಪ್ರಮುಖ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಧನ ದರ
ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿನ ಇಂಧನ ದರಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
- ದೆಹಲಿ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ ₹94.77/ಲೀಟರ್, ಡೀಸೆಲ್ ₹87.67/ಲೀಟರ್
- ಮುಂಬೈ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ ₹103.50/ಲೀಟರ್, ಡೀಸೆಲ್ ₹90.03/ಲೀಟರ್
- ಚೆನ್ನೈ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ ₹100.93/ಲೀಟರ್, ಡೀಸೆಲ್ ₹92.52/ಲೀಟರ್
- ಕೊಲ್ಕತ್ತಾ: ಪೆಟ್ರೋಲ್ ₹105.41/ಲೀಟರ್, ಡೀಸೆಲ್ ₹92.02/ಲೀಟರ್
ಈ ದರಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ತೆರಿಗೆ (VAT), ಕೇಂದ್ರ ಉತ್ಪಾದನಾ ತೆರಿಗೆ, ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚ, ಮತ್ತು ವಿತರಕರ ಆಯೋಗದಿಂದ ನಿರ್ಧರಿತವಾಗಿವೆ.
ಡೈನಾಮಿಕ್ ಇಂಧನ ಬೆಲೆ ವಿಧಾನ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ 2017ರ ಜೂನ್‌ನಿಂದ ಡೈನಾಮಿಕ್ ಇಂಧನ ಬೆಲೆ ವಿಧಾನವನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆ, ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ದರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ 15 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈಗ, ಪ್ರತಿದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 6 ಗಂಟೆಗೆ ಇಂಧನ ದರಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧಾನವು ಜಾಗತಿಕ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಬೆಲೆ, ರೂಪಾಯಿ-ಡಾಲರ್ ವಿನಿಮಯ ದರ, ಮತ್ತು ಇಂಧನದ ಬೇಡಿಕೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಒದಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇಂಧನ ಬೆಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳು
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇಂಧನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹಲವು ಅಂಶಗಳು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತವೆ:
- ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಬೆಲೆ: ಭಾರತವು ತನ್ನ ತೈಲದ ಅಗತ್ಯತೆಯ 80% ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಬೆಲೆಯ ಏರಿಳಿತವು ಸ್ಥಳೀಯ ಬೆಲೆಯ ಮೇಲೆ ನೇರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
- ವಿನಿಮಯ ದರ: ರೂಪಾಯಿ ಮೌಲ್ಯ ಡಾಲರ್‌ಗೆ ಸಾಪೇಕ್ಷವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾದರೆ, ಆಮದು ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
- ತೆರಿಗೆ: ಕೇಂದ್ರ ಉತ್ಪಾದನಾ ತೆರಿಗೆ (ಎಕ್ಸೈಸ್ ಡ್ಯೂಟಿ) ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಮೌಲ್ಯವರ್ಧಿತ ತೆರಿಗೆ (VAT) ಬೆಲೆಯ ಶೇ.50ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
- ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚ: ತೈಲ ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ದೂರದ ಊರುಗಳಿಗೆ ಸಾಗಣೆ ವೆಚ್ಚವು ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಅಂಶಗಳಿಂದಾಗಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನಗರಗಳ ನಡುವೆ ಇಂಧನ ದರದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಇಂಧನದ ಮಹತ್ವ
ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ಕೇವಲ ವಾಹನ ಚಾಲನೆಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಕೈಗಾರಿಕೆ, ಕೃಷಿ, ಮತ್ತು ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳಿಗೂ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿವೆ. ಭಾರತದ ಸಾರಿಗೆ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಡೀಸೆಲ್ ಬೇಡಿಕೆಯು ಒಟ್ಟು ಇಂಧನ ಬಳಕೆಯ 40% ರಷ್ಟಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಡೀಸೆಲ್ ಬೆಲೆಯ ಏರಿಳಿತವು ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮೇಲೆ ನೇರವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಡೀಸೆಲ್ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯು ಸಾರಿಗೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಇಂಧನ ಬೆಲೆ ತಿಳಿಯುವುದು ಹೇಗೆ?
ಇಂಧನ ದರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಗ್ರಾಹಕರು ಇಂಡಿಯನ್ ಆಯಿಲ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ (IOC), ಭಾರತ್ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ (BPCL), ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ (HPCL) ಒದಗಿಸುವ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು.
