ನವದೆಹಲಿ: ಯುಪಿಐ (UPI) ವಹಿವಾಟುಗಳ ಮೇಲೆ ಮರ್ಚಂಟ್ ಡಿಸ್ಕೌಂಟ್ ರೇಟ್ (MDR) ವಿಧಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಯಾವುದೇ ಯೋಜನೆ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. 3,000 ರೂಪಾಯಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಎಂಡಿಆರ್ ಹೇರಿಕೆಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ ಎಂಬ ಮಾಧ್ಯಮ ವರದಿಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದೆ. ಇಂತಹ ವದಂತಿಗಳು ಆಧಾರರಹಿತ ಮತ್ತು ಊಹಾಪೋಹದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಯುಪಿಐಗೆ ಎಂಡಿಆರ್ ವಿಧಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಆಲೋಚನೆ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹಣಕಾಸು ಇಲಾಖೆ ತನ್ನ ಎಕ್ಸ್ ಪೋಸ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಯುಪಿಐ ಡಿಜಿಟಲ್ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ. “3,000 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಯುಪಿಐ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಎಂಡಿಆರ್ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂಬ ಸುದ್ದಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸುಳ್ಳು. ಇಂತಹ ಊಹಾಪೋಹದ ಸುದ್ದಿಗಳು ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲ, ಭಯ ಮತ್ತು ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ನಾವು ಬದ್ಧರಾಗಿದ್ದೇವೆ,” ಎಂದು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯ ತನ್ನ ಎಕ್ಸ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.
ಮರ್ಚಂಟ್ ಡಿಸ್ಕೌಂಟ್ ರೇಟ್ (MDR) ಎಂದರೇನು?
ಮರ್ಚಂಟ್ ಡಿಸ್ಕೌಂಟ್ ರೇಟ್ ಎಂಬುದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಪಾವತಿಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವರ್ತಕರಿಗೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುವ ಶುಲ್ಕವಾಗಿದೆ. ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮತ್ತು ಡೆಬಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಪಾವತಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಶುಲ್ಕವು ವಹಿವಾಟಿನ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಶೇ. 0.75 ರಿಂದ ಶೇ. 2 ವರೆಗೆ ಎಂಡಿಆರ್ ಶುಲ್ಕವಿರುತ್ತದೆ.
ಯುಪಿಐಗೆ ಎಂಡಿಆರ್ ಯಾಕಿಲ್ಲ?
ಯುಪಿಐ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು 2016ರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗಿನಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಎಂಡಿಆರ್ ವಿಧಿಸಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಯುಪಿಐ ಬಳಕೆಯು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. 2023-24ರಲ್ಲಿ ಯುಪಿಐ ಮೂಲಕ ದಿನಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ 63.9 ಕೋಟಿ ವಹಿವಾಟು ನಡೆದಿದ್ದು, ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪಾವತಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಕಂಪನಿಯಾದ ವೀಸಾವನ್ನು ಮೀರಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಈ ದೊಡ್ಡ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 10,000 ಕೋಟಿ ರೂ. ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಉದ್ಯಮದವರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಭರಿಸಲು ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತದ ಯುಪಿಐ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಶೇ. 0.3ರಷ್ಟು ಎಂಡಿಆರ್ ವಿಧಿಸುವ ಬೇಡಿಕೆ ಇತ್ತು.
ಈ ಬೇಡಿಕೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು “ಯುಪಿಐಗೆ ಎಂಡಿಆರ್ ವಿಧಿಸಲಾಗುವುದು” ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಳ್ಳಿಹಾಕಿರುವ ಸರ್ಕಾರ, ಯುಪಿಐ ಬಳಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ವರ್ತಕರಿಗೆ ನಿರಾಳತೆ ನೀಡಿದೆ. ಯುಪಿಐ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿಡುವ ಮೂಲಕ ಡಿಜಿಟಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ.