ಗಣೇಶನಿಗೆ ತುಳಸಿ ಅರ್ಪಿಸಬಾರದೇಕೆ? ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆ ಏನು?

ನಾಳೆ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ಸಡಗರ-ಸಂಭ್ರಮ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶನಿಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೋದಕ, ಗರಿಕೆ ಹುಲ್ಲು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಖಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಗಣೇಶನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಹಿಂದಿರುವ ಕಾರಣವೇನು? ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಯನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ಮಹತ್ವ

ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಭಕ್ತಿಭಾವದಿಂದ ಆಚರಿಸಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬ. ವಿಘ್ನನಿವಾರಕನಾದ ಗಣೇಶನನ್ನು ಈ ದಿನದಂದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಣೇಶನಿಗೆ ಗರಿಕೆ ಹುಲ್ಲು, ಮೋದಕ, ಲಡ್ಡು ಮತ್ತು ಇತರ ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದರಿಂದ ಆತನ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಆದರೆ, ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಗಣೇಶನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸದಿರುವುದು ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಹಿಂದಿರುವ ಕಥೆಯು ಪೌರಾಣಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.

ತುಳಸಿ-ಗಣೇಶನ ಕಥೆ

ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಒಮ್ಮೆ ತುಳಸಿ ದೇವಿಯು ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಗಂಗಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶನನ್ನು ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಕಂಡಳು. ಗಣೇಶನ ದೈವಿಕ ರೂಪವನ್ನು ನೋಡಿದ ತುಳಸಿಗೆ ಆತನ ಮೇಲೆ ಆಕರ್ಷಣೆ ಉಂಟಾಯಿತು. ಆಕೆಯ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗಣೇಶನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಬಯಕೆ ಹುಟ್ಟಿತ್ತು. ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನ ಆಸೆಯನ್ನು ಆಕೆ ಗಣೇಶನ ಬಳಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದಳು. ಆದರೆ, ಗಣೇಶನು ತಾನು ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಯಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ತುಳಸಿಯ ಪ್ರೇಮ ನಿವೇದನೆಯನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದನು.

ಗಣೇಶನ ಈ ನಿರಾಕರಣೆಯಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ತುಳಸಿಯು ಆತನಿಗೆ ಶಾಪವಿಟ್ಟಳು. “ನೀನು ಎರಡು ಮದುವೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವೆ” ಎಂದು ಶಾಪವಿಟ್ಟಳು. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಗಣೇಶನು ಕೂಡ ಕೋಪಗೊಂಡು, ತುಳಸಿಯು ಅಸುರ ಶಂಖಚೂಡನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವಂತೆ ಶಾಪವಿಟ್ಟನು. ಆದರೆ, ನಂತರ ಗಣೇಶನಿಗೆ ತನ್ನ ತಪ್ಪಿನ ಅರಿವಾಯಿತು. ತುಳಸಿಯು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಿಯವಾದವಳು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತ ಗಣೇಶ, “ನನ್ನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಎಂದಿಗೂ ತುಳಸಿಯನ್ನು ಬಳಸಬಾರದು” ಎಂದು ಶಾಪವಿಟ್ಟನು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಗಣೇಶನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ತುಳಸಿಯ ಮಹತ್ವ

ತುಳಸಿಯು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರವಾದ ಸಸ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತುಳಸಿಯನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಿಯ ಸ್ವರೂಪವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಗಣೇಶನಿಗೆ ತುಳಸಿಯನ್ನು ಅರ್ಪಿಸದಿರುವುದು ಈ ಕಥೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿದೆ. ಗಣೇಶನಿಗೆ ಗರಿಕೆ ಹುಲ್ಲು (ದೂರ್ವಾ) ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಿಯವಾದದ್ದು. ಗರಿಕೆಯನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದರಿಂದ ಗಣೇಶನ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ.

ಗಣೇಶನ ಪೂಜೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು

ಗಣೇಶನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ಗರಿಕೆ, ಶಮಿ ಎಲೆಗಳು, ಮೋದಕ, ಲಡ್ಡು ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಹೂವುಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಗಣೇಶನಿಗೆ ತುಂಬಾ ಪ್ರಿಯವಾದವು ಎಂದು ಪೌರಾಣಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗಣೇಶನಿಗೆ 21 ಗರಿಕೆಯ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯವೂ ಇದೆ. ಇದರಿಂದ ಆತನ ಆಶೀರ್ವಾದವನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ಈ ಕಥೆಯಿಂದ ಗಣೇಶನ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಮತ್ತು ತುಳಸಿಯ ಪವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಗಣೇಶನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ತುಳಸಿಯನ್ನು ಬಳಸದಿರುವುದು ಈ ಶಾಪದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದರೂ, ತುಳಸಿಯು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪೂಜೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.