ಪಹಲ್ಗಾಮ್ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಯ ನಂತರ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಡುವೆ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆ ತೀವ್ರಗೊಂಡಿರುವ ಬೆನ್ನಲ್ಲೇ, ಭಾರತೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (DRDO) ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಸಾಧಿಸಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಶಿಯೋಪುರ ಪರೀಕ್ಷಾ ತಾಣದಿಂದ ‘ಸ್ಟ್ರಾಟೋಸ್ಫಿಯರಿಕ್ ಏರ್‌ಶಿಪ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್’ನ ಮೊದಲ ಹಾರಾಟ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು DRDO ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿದೆ. ಈ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ವಾಯುನೌಕೆಯನ್ನು ಆಗ್ರಾದ ವೈಮಾನಿಕ ವಿತರಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ (ADRDE) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದೆ.
ಈ ವಾಯುನೌಕೆಯು ಇನ್‌ಸ್ಟ್ರುಮೆಂಟಲ್ ಪೇಲೋಡ್‌ನೊಂದಿಗೆ 17 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಏರಿತು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 62 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸಿತು. ಹಾರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ವಾಯುನೌಕೆಯ ಒತ್ತಡ ನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (Envelope Pressure Control) ಮತ್ತು ತುರ್ತು ಗಾಳಿ ಹೊರಹಾಕುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ (Emergency Deflation System) ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಪರೀಕ್ಷೆಯ ನಂತರ, ವಾಯುನೌಕೆಯನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿಸಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಆನ್‌ಬೋರ್ಡ್ ಸೆನ್ಸಾರ್‌ಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾದ ಡೇಟಾವನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರದ ವಾಯುನೌಕೆ ಯೋಜನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಉನ್ನತ-ನಿಖರತೆಯ ಸಿಮ್ಯುಲೇಶನ್ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುವುದು.
DRDO successfully conducts maiden flight trial of Stratospheric Airship with instrumental payload to an altitude of around 17 kms. This lighter than air system will enhance India’s earth observation and Intelligence, Surveillance & Reconnaissance capabilities, making the country… pic.twitter.com/HXeSl59DyH
— DRDO (@DRDO_India) May 3, 2025
ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ
ಸ್ಟ್ರಾಟೋಸ್ಫಿಯರಿಕ್ ಏರ್‌ಶಿಪ್ ಪ್ಲಾಟ್‌ಫಾರ್ಮ್ ಒಂದು ಲಘು-ಗಾಳಿ (lighter-than-air) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು 17-22 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಸ್ಟ್ರಾಟೋಸ್ಫಿಯರ್‌ನಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಲ್ಲದು. ಇದು ಭಾರತದ ಭೂ ವೀಕ್ಷಣೆ, ಗುಪ್ತಚರ ಸಂಗ್ರಹ, ಕಣ್ಗಾವಲು ಮತ್ತು ವಿಚಕ್ಷಣ (ISR) ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ. ಉಪಗ್ರಹಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಈ ವಾಯುನೌಕೆಯು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ವಾರಗಳಿಂದ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕಣ್ಗಾವಲು ನಡೆಸಬಲ್ಲದು, ಇದು ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಘರ್ಷ ವಲಯಗಳಂತಹ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.
ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆ, ಪರಿಸರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ, ನಗರ ಯೋಜನೆ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯಂತಹ ನಾಗರಿಕ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳಿಗೂ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ, ಈ ವಾಯುನೌಕೆಗಳನ್ನು ಸೌರಶಕ್ತಿ ಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅಥವಾ ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆ (AI) ಆಧಾರಿತ ಸ್ವಾಯತ್ತ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗುವುದು.
ರಾಜನಾಥ್ ಸಿಂಗ್‌ರಿಂದ ಪ್ರಶಂಸೆ
ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವ ರಾಜನಾಥ್ ಸಿಂಗ್ ಈ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ DRDO ತಂಡವನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಿದ್ದಾರೆ. “ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಭಾರತದ ಭೂ ವೀಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ISR ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ಅನನ್ಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಭಾರತವು ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಟ್ರಾಟೋಸ್ಫಿಯರಿಕ್ ವಾಯುನೌಕೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕೆಲವೇ ದೇಶಗಳ ಸಾಲಿಗೆ ಸೇರಿದೆ,” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು. DRDO ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡಾ. ಸಮೀರ್ ವಿ. ಕಾಮತ್ ಈ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರದ ವಾಯುನೌಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯತ್ತ ಒಂದು ಮಹತ್ವದ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು.
ಭಾರತ-ಪಾಕ್ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯ ಸಂದರ್ಭ
ಪಹಲ್ಗಾಮ್ ದಾಳಿಯ ನಂತರ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಡುವಿನ ಗಡಿ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯು 10 ದಿನಗಳಿಂದ ಕದನ ವಿರಾಮ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಈ ವಾಯುನೌಕೆಯ ಯಶಸ್ವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾರತವು ಸಿಂಧು ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿದ್ದು, ಚಿನಾಬ್ ಮತ್ತು ಝೀಲಂ ನದಿಗಳ ನೀರಿನ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಒತ್ತಡ ಹೇರಿದೆ.
