ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿದ ಒಂದು ವಾರದ ನಂತರ, ಭಾರತವು ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ನೀರು ಬಿಡುವುದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿ ಬತ್ತಿ ಹೋಗಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಜಲವಿದ್ಯುತ್‌ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ನೀರು ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಪಾಕ್‌ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ವರದಿ ಮಾಡಿವೆ. ಈ ವಿಷಯವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತದ ಕ್ರಮವನ್ನು ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದದ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯ ನೀರು ಕಡಿತ
ನೆನ್ನೆ ದಿನ ಭಾರತವು ಯಾವುದೇ ಪೂರ್ವ ಸೂಚನೆ ಇಲ್ಲದೆ ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ನೀರು ಬಿಡುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮರಾಲಾ ಬ್ಯಾರೇಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಹರಿವು ಭಾನುವಾರ 35,000 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ನಿಂದ ಸೋಮವಾರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಕೇವಲ 3,100 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ಗೆ ಕುಸಿದಿದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಪತ್ರಿಕೆ ಡಾನ್‌ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ‘ಭಾರತವು ಹರಿವನ್ನು ಹಲವು ಪಟ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದ ಬೆನ್ನಲ್ಲೇ ಒಣಗಿ ಹೋದ ಚೆನಾಬ್‌’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
ಪಂಜಾಬ್‌ ನೀರಾವರಿ ಇಲಾಖೆಯ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು, “ಭಾರತವು ತನ್ನ ಜಲವಿದ್ಯುತ್‌ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ನೀರನ್ನು ತುಂಬಿಸಲು ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯ ಹರಿವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿದೆ. ಇದು ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದದ ಗಂಭೀರ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನೀರಾವರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯು ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಪಂಜಾಬ್‌ನ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗೆ ನೀರುಣಿಸುವ UCC ಮತ್ತು BRB ಕಾಲುವೆಗಳಿಗೆ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದ ಜಲವಿದ್ಯುತ್‌ ಯೋಜನೆಗಳು
ಚೆನಾಬ್‌ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಭಾರತವು ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಜಲವಿದ್ಯುತ್‌ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ:
-
ಪಕಲ್‌ ದುಲ್‌ ಅಣೆಕಟ್ಟು: 1,000 ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್‌ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, 88,000 ಎಕರೆ-ಅಡಿ ಜಲಾಶಯ ಸಂಗ್ರಹ, ಮತ್ತು 10 ಕಿ.ಮೀ. ಹೆಡ್‌ ರೇಸ್‌ ಸುರಂಗ.
-
ಬಗ್ಲಿಹಾರ್‌ ಅಣೆಕಟ್ಟು: 900 ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್‌ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, 321,002 ಎಕರೆ-ಅಡಿ ಜಲಾಶಯ ಸಂಗ್ರಹ, ಮತ್ತು 582,692 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ ಸ್ಪಿಲ್‌ವೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ.
-
ಸಲಾಲ್‌ ಅಣೆಕಟ್ಟು: 690 ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್‌ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, 228,000 ಎಕರೆ-ಅಡಿ ಜಲಾಶಯ ಸಂಗ್ರಹ, ಮತ್ತು 792,012 ಕ್ಯೂಸೆಕ್‌ ಸ್ಪಿಲ್‌ವೇ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ.
ಈ ಮೂರು ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ಒಟ್ಟು ಜಲಾಶಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ 1.3 ಮಿಲಿಯನ್‌ ಎಕರೆ-ಅಡಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು, ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವ ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿದೆ. “ಭಾರತ ಈ ರೀತಿಯೇ ಮುಂದುವರಿದರೆ, ಮುಂದಿನ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ನೀರಿಲ್ಲದಂತಾಗಬಹುದು” ಎಂದು ಪಾಕ್‌ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕೃಷಿಗೆ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು
ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಖಾರಿಫ್‌ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ತೀವ್ರ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಾಗಿದೆ. ಸಿಂಧೂ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (IRSA) ಪ್ರಕಾರ, ಖಾರಿಫ್‌ ಋತುವಿನ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ 21% ನೀರಿನ ಕೊರತೆ ಇದ್ದು, ಚೆನಾಬ್‌ ನೀರಿನ ಕಡಿತದಿಂದ ಈ ಕೊರತೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳಲಿದೆ. IRSA ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಈ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದ್ದು, ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ದಿನನಿತ್ಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಪಂಜಾಬ್‌ ಮತ್ತು ಸಿಂಧ್‌ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಗೆ ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯು ಪ್ರಮುಖ ನೀರಿನ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಎಚ್ಚರಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಭಾರತದ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಳೆತ್ತುವ ಕಾರ್ಯ
ರಾಯಿಟರ್ಸ್‌ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತವು ಚೆನಾಬ್‌ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಎರಡು ಜಲವಿದ್ಯುತ್‌ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಳೆತ್ತುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಜಲಾಶಯಗಳಿಂದ ಕೆಸರು ತುಂಬಿದ ನೀರನ್ನು ಮೊದಲು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಹಠಾತ್‌ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ನಂತರ ಜಲಾಶಯಗಳು ಮರುಪೂರಣಗೊಂಡಂತೆ ನೀರಿನ ಹರಿವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ, ಇದು ಸಿಂಧೂ ಜಲ ಒಪ್ಪಂದದ ಮತ್ತೊಂದು ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪಾಕ್‌ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಆಕ್ರೋಶ
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಭಾರತದ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ‘ಜಲ ಬಾಂಬ್‌’ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದು, ಇದು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿವೆ. ಚೆನಾಬ್‌ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕೃಷಿ, ನೀರಾವರಿ, ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್‌ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೇಲೆ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
