ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ನಿಧಿ (ಐಎಂಎಫ್) ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ $7 ಬಿಲಿಯನ್ ಸಾಲದ ನೆರವು ಒದಗಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಸಾಲದ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ನ ಮುಂದಿನ ಹಂತದ ಹಣ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಐಎಂಎಫ್ 11 ಕಠಿಣ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ವಿಧಿಸಿದೆ. ಈ ಷರತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳಾದ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗಿನ ಘರ್ಷಣೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ, ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕೂಡ ಸೇರಿದೆ.
ಐಎಂಎಫ್‌ನ ಸಾಲ ಮತ್ತು ಷರತ್ತುಗಳು
2024ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಐಎಂಎಫ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ 37 ತಿಂಗಳ $7 ಬಿಲಿಯನ್ ಸಾಲದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿತು. ಈಗಾಗಲೇ $1 ಬಿಲಿಯನ್ (ಸುಮಾರು ₹8,500 ಕೋಟಿ) ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದ್ದು, ಒಟ್ಟಾರೆ $2.1 ಬಿಲಿಯನ್ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಹವಾಮಾನ ಸಂಬಂಧಿ ದುರ್ಬಲತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು $1.4 ಬಿಲಿಯನ್‌ನ ರೆಸಿಲಿಯನ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಸಸ್ಟೈನಬಿಲಿಟಿ ಫೆಸಿಲಿಟಿ (ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಫ್) ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನೂ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಮುಂದಿನ ಟ್ರಾಂಚ್‌ಗಾಗಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಐಎಂಎಫ್‌ನ 11 ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಪಾಲಿಸಬೇಕು.
ಐಎಂಎಫ್‌ನ 11 ಷರತ್ತುಗಳು
ಐಎಂಎಫ್ ವಿಧಿಸಿರುವ 11 ಷರತ್ತುಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಆರ್ಥಿಕ ಶಿಸ್ತು, ಆಡಳಿತ, ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಗುರಿಯಾಗಿರಿಸಿವೆ. ಈ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟು 50 ಷರತ್ತುಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ವಿಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಗಳು ತಿಳಿಸಿವೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಷರತ್ತುಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
- ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆ: ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮೇಲೆ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಸೇರಿದಂತೆ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ಆದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಸಮಗ್ರ ತೆರಿಗೆ ಸುಧಾರಣೆ ಜಾರಿಗೆ ತರಬೇಕು.
- ಸಬ್ಸಿಡಿ ಕಡಿತ: ಇಂಧನ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಬ್ಸಿಡಿಗಳನ್ನು ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ, ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸು ಹೊರೆ ತಗ್ಗಿಸಬೇಕು.
- ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ದಿಮೆ ಸುಧಾರಣೆ: ಸರ್ಕಾರಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಉದ್ದಿಮೆಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಬೇಕು.
- ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ನಿಗ್ರಹ: ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ತಡೆಯಲು ಕಾನೂನು ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಬೇಕು.
- ಹಣಕಾಸು ಶಿಸ್ತು: ಬಜೆಟ್ ಕೊರತೆ ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಹಣಕಾಸು ಶಿಸ್ತು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾಲವನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು.
- ಹಣಕಾಸು ನೀತಿ: ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿರತೆಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾದ ಹಣಕಾಸು ನೀತಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕು.
- ವಿನಿಮಯ ದರ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ: ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ವಿನಿಮಯ ದರದಲ್ಲಿ ನಮ್ಯತೆ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಬಾಹ್ಯ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು.
- ಇಂಧನ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸುಧಾರಣೆ: ಇಂಧನ ವಲಯದ ನಷ್ಟ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸೂಕ್ತ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆ ಅಗತ್ಯ.
- ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುರಕ್ಷಾ: ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆಯಾಗುವಂತೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುರಕ್ಷಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಬೇಕು.
- ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣೆ: ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಆಡಳಿತ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಬೇಕು.
- ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸ್ಥಿರತೆ: ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗಿನ ಘರ್ಷಣೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ, ಜಾಗತಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಬೇಕು.
ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಘರ್ಷಣೆಯ ಮೇಲೆ ಐಎಂಎಫ್‌ನ ಕಾಳಜಿ
ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಘರ್ಷಣೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಏಪ್ರಿಲ್ 22, 2025ರಂದು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಪಾಹಲ್ಗಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಭಯೋತ್ಪಾದಕ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ 26 ಜನರು ಮೃತಪಟ್ಟ ನಂತರ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸಂಬಂಧಗಳು ಉದ್ವಿಗ್ನವಾಗಿವೆ. ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ಭಾರತವು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬೆಂಬಲಿತ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ಐಎಂಎಫ್ ತನ್ನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ, “ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ನಡುವಿನ ಉದ್ವಿಗ್ನತೆಯು ಆರ್ಥಿಕ, ಬಾಹ್ಯ, ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣಾ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡಬಹುದು” ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದೆ.
