ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ, ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ, ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಸ ಎಸೆಯುವುದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಸರ ಹಾನಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು, ರೈಲ್ವೆ ಸಚಿವಾಲಯವು ಕಠಿಣ ದಂಡ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇನ್ಮುಂದೆ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕಸ ಹಾಕಿದರೆ ಭಾರೀ ದಂಡವನ್ನು ತೆತ್ತುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ರೈಲು ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಸ ಎಸೆದರೆ ದಂಡ
ರೈಲು ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ನಿಲ್ದಾಣದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಕಸ ಎಸೆಯುವುದನ್ನು ಗಂಭೀರ ಅಪರಾಧವೆಂದು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ. ರೈಲ್ವೆ ರಕ್ಷಣಾ ಪಡೆ (RPF) ಮತ್ತು ಟಿಕೆಟ್ ಪರೀಕ್ಷಕರು ಈ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕಸ ಎಸೆದರೆ, ರೂ. 500 ರಿಂದ ರೂ. 1000 ವರೆಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದಂಡವು ಕಸದ ಪ್ರಮಾಣ ಮತ್ತು ರೈಲಿನ ಬೋಗಿಯ ವರ್ಗವನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಎಸಿ ಬೋಗಿ) ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬದಲಾಗಬಹುದು. ಎಸಿ ಬೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ದಂಡವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಸ ಎಸೆದರೆ ದಂಡ
ರೈಲು ಹಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಕಸ ಎಸೆಯುವುದು ರೈಲು ಸುರಕ್ಷತೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುವ ಕಾರಣ ಗಂಭೀರ ಅಪರಾಧವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಾಟಲಿಗಳು, ಆಹಾರ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಅಥವಾ ಇತರ ಕಸವನ್ನು ಹಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಎಸೆದರೆ, ರೂ. 1000 ರಿಂದ ರೂ. 5000 ವರೆಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅಪರಾಧದ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೂಡ ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ನಿಯಮಗಳು ರೈಲು ಹಳಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿಡಲು ಮತ್ತು ಅಪಘಾತಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿವೆ.
ದೇಶಾದ್ಯಂತ ರೈಲ್ವೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಕಸ ಎಸೆಯುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹಳಿಗಳ ಮೇಲೆ ಎಸೆದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಒಬ್ಬ ಪ್ರಯಾಣಿಕನಿಗೆ ರೂ. 2000 ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅದೇ ರೀತಿ, ನವದೆಹಲಿಯ ವಂದೇ ಭಾರತ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಕಸ ಹಾಕಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಇಬ್ಬರು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ತಲಾ ರೂ. 1500 ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. ಇಂತಹ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯ ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.
ಸ್ವಚ್ಛ ಭಾರತ ಅಭಿಯಾನದ ಭಾಗವಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ರೈಲುಗಳು ಮತ್ತು ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿಡಲು ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಮತ್ತು ರೈಲು ಆವರಣವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿಡಲು ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದವರಿಗೆ ದಂಡದ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಯೂ ಸಾಧ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಕಸವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ ಕಸದ ಬುಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಸೆಯುವುದು ಉತ್ತಮ.
