ನವದೆಹಲಿ: ಯೆಮೆನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮರಣದಂಡನೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿರುವ ಕೇರಳದ ನರ್ಸ್ ನಿಮಿಷಾ ಪ್ರಿಯಾ ಅವರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಕೋರಿ ಸೇವ್ ನಿಮಿಷಾ ಪ್ರಿಯಾ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಕ್ಷನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಅರ್ಜಿಯ ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಇಂದು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲಿದೆ.
ಜುಲೈ 16ರಂದು ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಲು ನಿಗದಿಯಾಗಿದ್ದ ನಿಮಿಷಾ ಅವರ ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನು ಯೆಮೆನ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮುಂದೂಡಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಶರಿಯಾ ಕಾನೂನಿನಡಿ ಬ್ಲಡ್ ಮನಿ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲಕ ಸಂತ್ರಸ್ತರ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಕ್ಷಮಾದಾನ ಪಡೆಯುವುದೇ ಆಕೆಯ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಕರಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆ
ಕೇರಳದ ಪಾಲಕ್ಕಾಡ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೊಲ್ಲೆಂಗೋಡ್‌ನ ನಿಮಿಷಾ ಪ್ರಿಯಾ (38) 2008ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳಿಗಾಗಿ ಯೆಮೆನ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ್ದರು. 2014ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕ್ಲಿನಿಕ್ ಆರಂಭಿಸಲು ಯೆಮೆನ್‌ನ ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯವಹಾರಿಕ ತಲಾಲ್ ಅಬ್ದೋ ಮೆಹ್ದಿ ಜೊತೆಗೆ ಪಾಲುದಾರಿಕೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ವ್ಯಾಪಾರ ವಿವಾದ ಮತ್ತು ಮೆಹ್ದಿಯಿಂದ ಕಿರುಕುಳದ ಆರೋಪದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, 2017ರಲ್ಲಿ ನಿಮಿಷಾ ತಮ್ಮ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ವಾಪಸ್ ಪಡೆಯಲು ಮೆಹ್ದಿಗೆ ಸೆಡೇಟಿವ್ ಔಷಧಿ ನೀಡಿದ್ದರು. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ಔಷಧಿಯ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ ಮೆಹ್ದಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದರು.
ಆರೋಪದಂತೆ, ನಿಮಿಷಾ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಸಹಾಯಕನೊಂದಿಗೆ ಶವವನ್ನು ತುಂಡರಿಸಿ ನೀರಿನ ಟ್ಯಾಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಿದ್ದರು. 2018ರಲ್ಲಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು 2020ರಲ್ಲಿ ಸನಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಆಕೆಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸಿತು. 2023ರಲ್ಲಿ ಯೆಮೆನ್‌ನ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಈ ತೀರ್ಪನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಿತು, ಆದರೆ ಬ್ಲಡ್ ಮನಿ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲಕ ಕ್ಷಮಾದಾನದ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿಟ್ಟಿತು.
ಸೇವ್ ನಿಮಿಷಾ ಪ್ರಿಯಾ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಪ್ರಯತ್ನ:
ಸೇವ್ ನಿಮಿಷಾ ಪ್ರಿಯಾ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಕ್ಷನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಕೋರ್ ಕಮಿಟಿ ಸದಸ್ಯ ದಿನೇಶ್ ನಾಯರ್, “ನಿಮಿಷಾ ಅವರ 13 ವರ್ಷದ ಮಗಳು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದ ತಾಯಿಯ ದುಃಖದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಆಕೆಯ ಜೀವ ಉಳಿಸಲು ಎಲ್ಲರೂ ಒಗ್ಗೂಡಬೇಕು” ಎಂದು ಮನವಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಮೆಹ್ದಿಯ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆಗೆ ಆರು ಸದಸ್ಯರ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ-ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ತಂಡವನ್ನು ನೇಮಿಸುವಂತೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಈ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವರು ಸೇರಿದ್ದಾರೆ:
-
ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರನ್ ಕೆ.ಆರ್.: ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ವಕೀಲ ಮತ್ತು ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಕಾನೂನು ಸಲಹೆಗಾರ
-
ಕುಂಜಮ್ಮದ್ ಕೂರಾಚುಂಡ್: ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಖಜಾಂಚಿ
-
ಹುಸೇನ್ ಸಖಾಫಿ: ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿದ್ವಾಂಸ
-
ಹಮೀದ್: ಯೆಮೆನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿ
-
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಇಬ್ಬರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು: ಮಾತುಕತೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಳ್ಳಲಿದ್ದಾರೆ
ನಿಮಿಷಾ ಅವರ ತಾಯಿ ಪ್ರೇಮಾ ಕುಮಾರಿ, 2024ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಿಂದ ಸನಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮಗಳ ಜೀವ ಉಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಯೆಮೆನ್‌ನ ಶರಿಯಾ ಕಾನೂನಿನಡಿ, ಮೆಹ್ದಿಯ ಕುಟುಂಬವು ಬ್ಲಡ್ ಮನಿ (ದಿಯಾ) ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರೆ ಕ್ಷಮಾದಾನ ನೀಡಬಹುದು. ಆದರೆ, ಕುಟುಂಬವು ಇದುವರೆಗೆ $1 ಮಿಲಿಯನ್ (ಸುಮಾರು ₹8.6 ಕೋಟಿ) ಮೊತ್ತದ ಬ್ಲಡ್ ಮನಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದೆ, ಮತ್ತು “ದೇವರ ಕಾನೂನಿನ” (ಕಿಸಾಸ್) ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನೇ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿದ್ದೇನು?
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಯೆಮೆನ್‌ನ ಜೈಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಸಿಕ್ಯೂಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದು, ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನು ಮುಂದೂಡಲು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಯೆಮೆನ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಪ್ರಕರಣ “ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣ” ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವಾಲಯದ ವಕ್ತಾರ ರಣಧೀರ್ ಜೈಸ್ವಾಲ್, “ಇದೊಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾಧ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲ ನೆರವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ” ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಇರಾನ್‌ನಂತಹ ಮಿತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೂಲಕವೂ ಮಾತುಕತೆಗೆ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ.
ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ವಿಕ್ರಂ ನಾಥ್ ಮತ್ತು ಸಂದೀಪ್ ಮೆಹ್ತಾ ಅವರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪೀಠವು, “ನಿಮಿಷಾ ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ ಅದು ದುಃಖಕರ” ಎಂದು ತಮ್ಮ ಕಳಕಳಿಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದೆ. ಇಂದಿನ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಮೆಹ್ದಿಯ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ತಂಡವನ್ನು ನೇಮಿಸುವ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಪ್ರಸ್ತಾಪದ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. “ನಾವು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಅನುಕೂಲಕರ ಆದೇಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇವೆ, ಇದು ಕ್ಷಮಾದಾನ ಪಡೆಯಲು ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ” ಎಂದು ದಿನೇಶ್ ನಾಯರ್ ಭರವಸೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.